Natural Home Remedies for Excessive Mucus and When to See a Doctor healthcare nt sickcare

जास्त श्लेष्माची कारणे काय आहेत? जास्त श्लेष्मा साठी चाचणी

जास्त श्लेष्मा अस्वस्थ आणि त्रासदायक असू शकते आणि बर्याच लोकांसाठी ही एक सामान्य समस्या आहे. श्वसन, पाचक आणि पुनरुत्पादक प्रणालींमधील ऊतींचे संरक्षण आणि वंगण घालण्यासाठी शरीराद्वारे श्लेष्मा तयार केला जातो. तथापि, जेव्हा जास्त श्लेष्मा असते तेव्हा ते अस्वस्थता आणू शकते आणि सामान्य शारीरिक कार्यांमध्ये व्यत्यय आणू शकते. विविध ओव्हर-द-काउंटर औषधे जास्त श्लेष्मापासून मुक्त होण्यास मदत करू शकतात, तर नैसर्गिक घरगुती उपचार देखील प्रभावी असू शकतात.

या लेखात, आम्ही जास्त श्लेष्मासाठी काही नैसर्गिक घरगुती उपचारांवर चर्चा करू आणि डॉक्टरांना भेटण्याची वेळ आली आहे.

जास्त श्लेष्माची कारणे काय आहेत?

नैसर्गिक उपायांमध्ये जाण्यापूर्वी, जास्त श्लेष्माची सामान्य कारणे समजून घेणे आवश्यक आहे. काही सर्वात सामान्य कारणांमध्ये ऍलर्जी, व्हायरल इन्फेक्शन जसे की सामान्य सर्दी किंवा फ्लू, सायनुसायटिस किंवा ब्राँकायटिस सारखे जिवाणू संक्रमण, धुम्रपान किंवा दुसऱ्या हाताच्या धुराच्या संपर्कात येणे आणि वायू प्रदूषणासारखे पर्यावरणीय त्रास यांचा समावेश होतो.

जास्त श्लेष्मासाठी नैसर्गिक घरगुती उपचार

  1. स्टीम इनहेलेशन: स्टीम इनहेलेशनमुळे श्लेष्मा सैल आणि पातळ होण्यास मदत होते, ज्यामुळे खोकला येणे सोपे होते. फक्त पाण्याचे भांडे गरम करा आणि डोक्यावर टॉवेल बांधून त्यावर झुका. सुमारे 10-15 मिनिटे वाफेत श्वास घ्या.
  2. सॉल्टवॉटर गार्गल: मिठाच्या पाण्याने कुस्करल्याने घसा खवखवणे आणि श्लेष्मा सैल होण्यास मदत होते. एका ग्लास कोमट पाण्यात अर्धा टीस्पून मीठ मिसळा आणि थुंकण्यापूर्वी काही सेकंद गार्गल करा.
  3. मध आणि लिंबू : मध आणि लिंबू यांचे मिश्रण प्यायल्याने घसा खवखवणे आणि खोकला कमी होण्यास मदत होते. एक ग्लास कोमट पाण्यात एक चमचा मध आणि अर्ध्या लिंबाचा रस मिसळा आणि दिवसातून अनेक वेळा प्या.
  4. आल्याचा चहा: आल्यामध्ये नैसर्गिक दाहक-विरोधी गुणधर्म असतात जे जळजळ कमी करण्यास आणि श्लेष्मा सोडण्यास मदत करतात. एका कप गरम पाण्यात ताज्या आल्याचे काही तुकडे सुमारे 10 मिनिटे भिजवा आणि ते प्या.
  5. हळद: हळदीमध्ये नैसर्गिक दाहक-विरोधी गुणधर्म असतात जे जास्त श्लेष्माची लक्षणे दूर करण्यास मदत करतात. एक ग्लास कोमट दुधात एक चमचा हळद मिसळा आणि झोपण्यापूर्वी प्या.

तुम्हाला जास्त श्लेष्मा असल्यास डॉक्टरांना कधी भेटावे?

नैसर्गिक घरगुती उपचार जास्त श्लेष्माची लक्षणे दूर करण्यासाठी प्रभावी ठरू शकतात, परंतु काही प्रकरणे आहेत जिथे वैद्यकीय लक्ष देणे आवश्यक असू शकते.

तुम्हाला खालीलपैकी कोणतीही लक्षणे आढळल्यास, आरोग्यसेवा व्यावसायिकांशी सल्लामसलत करणे महत्त्वाचे आहे:

  • श्वास घेण्यात अडचण किंवा श्वास लागणे
  • छाती दुखणे
  • उच्च ताप
  • खोकल्याने रक्त येणे
  • श्वास घेताना घरघर किंवा शिट्टीचा आवाज
  • श्लेष्माचा रंग किंवा सुसंगतता बदलणे

जास्त श्लेष्मासाठी चाचणी कशी करावी?

श्लेष्माच्या अत्यधिक उत्पादनासाठी डॉक्टर तपासण्याचे काही मार्ग येथे आहेत:

  • वैद्यकीय इतिहास - संभाव्य कारण निश्चित करण्यात मदत करण्यासाठी डॉक्टर लक्षणे, कालावधी, ट्रिगर आणि संबंधित परिस्थितींबद्दल विचारतात.
  • शारीरिक तपासणी - अनुनासिक परिच्छेद, घसा, फुफ्फुस आणि सायनसची विकृती, जळजळ, अनुनासिक थेंब आणि स्त्राव यांकरिता तपासणी करणे.
  • इमेजिंग चाचण्या - स्ट्रक्चरल समस्या किंवा सायनस संसर्ग शोधण्यासाठी सायनसचे सीटी स्कॅन किंवा छातीचा एक्स-रे.
  • थुंकीची चाचणी - रंग, सुसंगतता आणि बॅक्टेरिया, बुरशी किंवा कर्करोगाच्या पेशी तपासण्यासाठी सूक्ष्मदर्शकाखाली श्लेष्मा (थुंकी) नमुन्याचे विश्लेषण करणे.
  • नाकाची एन्डोस्कोपी - नाकात घातलेल्या लवचिक नळीवरील एक छोटा कॅमेरा सायनसच्या पोकळ्यांची दृश्य तपासणी करून संसर्ग किंवा शरीरशास्त्रातील समस्या ओळखू शकतो.
  • फुफ्फुसाच्या कार्य चाचण्या - स्पायरोमेट्री श्वसनमार्गाच्या अडथळ्याचे मूल्यांकन करते जी दीर्घकालीन श्लेष्मा उत्पादनाशी संबंधित असू शकते.
  • ऍलर्जी चाचणी - त्वचा किंवा रक्त चाचण्या ऍलर्जीसाठी तपासतात ज्यामुळे धूळ माइट्स किंवा पाळीव प्राण्यांच्या डोक्यातील कोंडा यांसारख्या तीव्र श्लेष्मा होऊ शकतात.
  • सिस्टिक फायब्रोसिस अनुवांशिक चाचणी - एक श्लेष्मा निर्माण करणारा विकार ज्यासाठी डीएनए विश्लेषणासाठी थुंकी किंवा रक्ताचा नमुना आवश्यक असतो.
  • बायोप्सी - बुरशीजन्य संसर्ग, सिस्टिक फायब्रोसिस किंवा नाकातील पॉलीप्स तपासण्यासाठी ऊतींचे नमुना घेणे.

इमेजिंग, एंडोस्कोपी, प्रयोगशाळेच्या चाचण्या, फुफ्फुसाच्या कार्याचे मूल्यांकन आणि ऍलर्जी चाचणीसह एकत्रित लक्षणांचा मागोवा घेणे समस्याग्रस्त श्लेष्माचे कारण निश्चित करण्यात मदत करतात. उपचार नंतर विशिष्ट ट्रिगरला लक्ष्य करू शकतात.

श्लेष्मासाठी थुंकी चाचणी म्हणजे काय?

श्लेष्माचे विश्लेषण करण्यासाठी थुंकीच्या चाचणीमध्ये सामील असलेल्या विशिष्ट पायऱ्या येथे आहेत:

  1. रुग्णाला खोकला फुफ्फुसातील श्लेष्मा निर्जंतुकीकरण कपमध्ये सकाळी सर्वात आधी टाकतो. या थुंकीचे सर्वोत्तम निदान मूल्य आहे.
  2. नमुन्याचे रंग, सुसंगतता, गंध आणि रक्त किंवा कण यासारख्या असामान्य गोष्टींसाठी दृष्यदृष्ट्या तपासले जाते. हे संभाव्य समस्यांबद्दल प्रारंभिक संकेत प्रदान करते.
  3. थुंकीचा काही भाग एका स्लाइडवर पसरलेला असतो आणि सूक्ष्मदर्शकाखाली संरचना हायलाइट करण्यासाठी डाग असतो. सूक्ष्मदर्शक तपासणीसाठी परवानगी देतो:
  • पेशींचे प्रकार - वाढलेले न्यूट्रोफिल किंवा इओसिनोफिल्स संसर्ग किंवा जळजळ दर्शवू शकतात.
  • बॅक्टेरिया - जिवाणू संसर्गामुळे थुंकी पिवळा किंवा हिरवा होतो. डाग पडणे निमोनिया सारख्या अपराधी जीवाणूंना हायलाइट करते.
  • बुरशी - विशेष डाग बुरशीजन्य संसर्ग ओळखू शकतात.
  • कर्करोगाच्या पेशी - घातक पेशी काही डागांसह दिसू शकतात.
  1. विशिष्ट संसर्गजन्य जीव ओळखण्यासाठी थुंकी जिवाणू किंवा बुरशीजन्य संस्कृतीसाठी देखील पाठविली जाऊ शकते.
  2. बायोकेमिकल चाचण्या विशिष्ट फुफ्फुसाच्या आजारांशी संबंधित एन्झाइम, प्रथिने आणि रासायनिक पातळी शोधतात.

थुंकीची चाचणी वायुमार्गामध्ये सामान्य विरुद्ध असामान्य श्लेष्मा उत्पादनाविषयी मौल्यवान माहिती प्रदान करते. हे संक्रमण, फुफ्फुसाचे जुनाट आजार आणि अगदी फुफ्फुसाच्या कर्करोगाचे निदान करण्यात मदत करते.

Atelectasis म्हणजे काय? एटेलेक्टेसिसचे प्रकार आणि लक्षणे.

एटेलेक्टेसिस म्हणजे फुफ्फुसाच्या कोलमडलेल्या किंवा विखुरलेल्या भागाचा संदर्भ आहे जेथे अल्व्होली (फुफ्फुसातील लहान हवेच्या पिशव्या) विखुरल्या जातात. ॲटेलेक्टेसिसबद्दल येथे काही प्रमुख मुद्दे आहेत:

  • हे वायुमार्गात अडथळा, उथळ श्वासोच्छ्वास, छातीच्या भिंतीला दुखापत किंवा फुफ्फुसाच्या बाहेरील द्रव किंवा हवेचा दाब यामुळे होऊ शकते.
  • प्रकारांमध्ये ऑब्स्ट्रक्टिव्ह ॲटेलेक्टेसिस (वायुमार्गात अडथळा), रिसॉर्प्टिव्ह ॲटेलेक्टेसिस (अल्व्होलीमधील वायू शोषला जातो) आणि कॉम्प्रेसिव्ह ॲटेलेक्टेसिस यांचा समावेश होतो.
  • लक्षणांमध्ये श्वास लागणे, छातीत दुखणे, खोकला किंवा फुफ्फुसाच्या प्रभावित क्षेत्राच्या प्रमाणात कमी ऑक्सिजन पातळी यांचा समावेश असू शकतो.
  • जोखीम घटकांमध्ये दीर्घकाळ अचलता, सामान्य भूल, म्यूकस प्लग, क्रॉनिक ऑब्स्ट्रक्टिव्ह पल्मोनरी डिसीज (सीओपीडी) आणि विशिष्ट ट्यूमर यांचा समावेश होतो.
  • निदान शारीरिक तपासणीद्वारे केले जाते आणि छातीचा एक्स-रे किंवा सीटी स्कॅनद्वारे पुष्टी केली जाते.
  • उपचार हे मूळ कारणावर अवलंबून असते परंतु त्यामध्ये खोल श्वासोच्छवासाचे व्यायाम, फिजिओथेरपी, अडथळे दूर करण्यासाठी ब्रॉन्कोस्कोपी, फुफ्फुसाच्या अंतर्निहित आजारांवर उपचार करणे किंवा काही प्रकरणांमध्ये शस्त्रक्रिया यांचा समावेश असू शकतो.
  • फुफ्फुसाच्या प्रभावित भागातून स्राव कमी झाल्यामुळे ऍटेलेक्टेसिसमुळे न्यूमोनियाचा धोका वाढतो.
  • प्रतिबंधामध्ये खोल श्वास घेणे, शस्त्रक्रिया/आजारानंतर लवकर एकत्र येणे आणि फुफ्फुसाच्या अंतर्निहित स्थितीवर त्वरित उपचार करणे यांचा समावेश होतो.

एटेलेक्टेसिसचे प्रकार

एटेलेक्टेसिस ही अशी स्थिती आहे जिथे फुफ्फुसातील अल्व्होली (लहान हवेच्या पिशव्या) डिफ्लेट होतात किंवा कोसळतात, ज्यामुळे फुफ्फुसाचे प्रमाण कमी होते आणि गॅस एक्सचेंज बिघडते.

ऍटेलेक्टेसिसचे विविध प्रकार आहेत:

  1. अवरोधक ऍटेलेक्टेसिस:
    • श्लेष्मा प्लग, परदेशी वस्तू किंवा ट्यूमर यांसारख्या वायुमार्गातील अडथळ्यामुळे उद्भवते.
    • अडथळ्याच्या पलीकडे असलेली हवा शोषली जाते, ज्यामुळे अल्व्होलर कोसळते.
  2. संकुचित ऍटेलेक्टेसिस:
    • जेव्हा बाह्य शक्ती फुफ्फुस संकुचित करते, तेव्हा अल्व्होली पूर्णपणे विस्तारण्यापासून प्रतिबंधित करते.
    • फुफ्फुसाचा प्रवाह (फुफ्फुसाच्या सभोवतालचा द्रव), न्यूमोथोरॅक्स (फुफ्फुसाच्या सभोवतालची हवा) किंवा फुफ्फुसावर दाबलेल्या मास/ट्यूमरमुळे होऊ शकते.
  3. चिकट ऍटेलेक्टेसिस:
    • फुफ्फुसाच्या जागेत चट्टे किंवा चिकटपणामुळे उद्भवते, फुफ्फुसाचा योग्यरित्या विस्तार होण्यापासून प्रतिबंधित करते.
    • अनेकदा पूर्वीच्या फुफ्फुसाच्या शस्त्रक्रिया किंवा फुफ्फुसाच्या जुनाट आजार असलेल्या रुग्णांमध्ये दिसून येते.
  4. रिसॉर्प्टिव्ह ऍटेलेक्टेसिस:
    • जेव्हा अल्व्होलीमधील हवा हळूहळू रक्तप्रवाहात शोषली जाते तेव्हा उद्भवते, ज्यामुळे अल्व्होलर कोसळते.
    • दीर्घकाळापर्यंत उथळ श्वासोच्छ्वास किंवा स्थिरता असलेल्या रुग्णांमध्ये अधिक सामान्य.

एटेलेक्टेसिसची लक्षणे व्याप्ती आणि मूळ कारणावर अवलंबून बदलू शकतात, परंतु त्यात हे समाविष्ट असू शकते:

  • श्वास लागणे किंवा श्वास घेण्यास त्रास होणे
  • खोकला
  • छातीत दुखणे किंवा घट्टपणा
  • रक्तातील कमी ऑक्सिजन पातळी (हायपोक्सिमिया)
  • श्वसन दर वाढला
  • ताप (संसर्ग असल्यास)

काही प्रकरणांमध्ये, विशेषत: किरकोळ किंवा स्थानिकीकृत ऍटेलेक्टेसिससह, कोणतीही स्पष्ट लक्षणे दिसू शकत नाहीत. उपचार न केल्यास गंभीर किंवा व्यापक ऍटेलेक्टेसिसमुळे श्वसनक्रिया बंद पडू शकते.

नाकातील ऍलर्जीसाठी कोणती चाचणी केली जाते?

अनुनासिक ऍलर्जी तपासण्यासाठी वापरल्या जाणाऱ्या काही मुख्य पद्धती येथे आहेत:

  • त्वचेची टोचणे चाचणी - त्वचेवर थोड्या प्रमाणात संशयास्पद ऍलर्जीन टाकले जाते ज्याला हलके टोचले जाते. सकारात्मक प्रतिक्रिया ऍलर्जी दर्शवते. ही सर्वात अचूक ऍलर्जी चाचणी मानली जाते.
  • रक्त चाचणी - ऍलर्जी दर्शविणाऱ्या प्रतिजन-विशिष्ट IgE प्रतिपिंडांसाठी रक्ताचा नमुना तपासला जातो. जेव्हा त्वचेची चाचणी करणे शक्य नसते तेव्हा हे केले जाते.
  • अनुनासिक स्मीअर - सूक्ष्मदर्शकाखाली स्मीअर केलेल्या अनुनासिक श्लेष्माच्या नमुन्याचे परीक्षण केल्याने इओसिनोफिलची वाढलेली पातळी दिसून येते, ऍलर्जीमध्ये सामील असलेल्या पांढऱ्या रक्त पेशींचा एक प्रकार.
  • अनुनासिक प्रक्षोभक चाचणी - प्रतिक्रिया आणि अनुनासिक वायुमार्गाच्या अडथळ्याचे निरीक्षण करण्यासाठी एका वेळी संशयित ऍलर्जीनची नाकामध्ये फवारणी केली जाते जी ऍलर्जी दर्शवते.
  • वैद्यकीय इतिहास - लक्षणांबद्दल माहिती, ऍलर्जीचा कौटुंबिक इतिहास आणि ट्रिगर्सच्या संपर्कात येण्यासाठी कोणते ऍलर्जीन तपासायचे आहे.
  • शारीरिक तपासणी - डॉक्टर अनुनासिक परिच्छेद आणि सायनसची जळजळ होण्याची चिन्हे तपासतात जी ऍलर्जी दर्शवू शकतात.

त्वचा किंवा रक्त चाचणीसह विशिष्ट ऍलर्जी ट्रिगर ओळखणे इम्युनोथेरपीद्वारे टाळणे आणि लक्ष्यित उपचारांना अनुमती देते. हे सर्वात जास्त ऍलर्जी आराम देते आणि अनुनासिक लक्षणे सुधारते.

श्लेष्मा तुमच्यासाठी चांगला आहे की वाईट?

श्लेष्मा शरीरात एक संरक्षणात्मक वंगण आहे आणि सामान्यतः चांगले आहे. हे संसर्गजन्य घटक, विषारी द्रव्ये आणि मलबा श्वसन आणि पचनमार्गात अडकवते आणि ते साफ करते. तथापि, सायनुसायटिस, फुफ्फुसाच्या समस्या किंवा ऍलर्जी यांसारख्या स्थितींमधून जास्त श्लेष्मा समस्याप्रधान असू शकते.

कोणते पेय श्लेष्मा कमी करण्यास मदत करते?

पाणी, नारळ पाणी, इलेक्ट्रोलाइट पेये, कोमट सूप आणि हर्बल टी यांसारख्या दुग्धजन्य पदार्थांशिवाय हायड्रेटेड राहिल्याने अतिरिक्त श्लेष्मा कमी होण्यास मदत होते. मध, हळदीचे दूध आणि सफरचंद सायडर व्हिनेगरसह चहा सारख्या गरम पेयांमध्ये कफ आणि श्लेष्मा सोडवण्यासाठी नैसर्गिक कफ पाडणारे प्रभाव असतात.

कोमट पाणी कफासाठी चांगले आहे का?

होय, कोमट/गरम पेये पिण्याने कफ सैल होण्यास आणि श्लेष्माचे स्राव नैसर्गिकरित्या पातळ होण्यास मदत होते, ज्यामुळे ते बाहेर काढणे सोपे होते. यामुळे सर्दी, ब्राँकायटिस, न्यूमोनिया आणि श्वासनलिकेमध्ये कफ जमा झाल्यामुळे होणारा खोकला यासारख्या परिस्थितींपासून छातीतील रक्तसंचय दूर करण्यात मदत होते.

मला श्लेष्माबद्दल काळजी कधी करावी?

जर तुमचा श्लेष्मा 2 आठवड्यांपेक्षा जास्त काळ टिकत असेल किंवा दुर्गंधी असेल किंवा हिरवा, तपकिरी किंवा रक्तरंजित स्त्राव असा असामान्य रंग असेल तर तुमच्या डॉक्टरांचा सल्ला घ्या. ताप, श्वास घेण्यास त्रास, अति थकवा, चेहऱ्यावर दुखणे किंवा कफ/श्लेष्मामध्ये रक्त येणे यासारख्या अतिरिक्त लक्षणांसह जास्त श्लेष्मा असल्यास डॉक्टरांना भेटा.

निष्कर्ष

जास्त श्लेष्मा अस्वस्थ होऊ शकतो, परंतु काही नैसर्गिक घरगुती उपचार आहेत जे लक्षणे कमी करण्यास मदत करू शकतात. या उपायांचा तुमच्या दैनंदिन दिनचर्येत समावेश केल्याने तुम्हाला बरे वाटू शकते आणि तुमचे एकूण आरोग्य सुधारू शकते. तथापि, वैद्यकीय मदत घेण्याची वेळ आली आहे हे ओळखणे महत्त्वाचे आहे.

हेल्थकेअर एनटी सिककेअरमध्ये, आम्ही वैद्यकीय चाचण्या आणि उपचारांची विस्तृत श्रेणी ऑफर करतो ज्यामुळे अत्याधिक श्लेष्मा कारणीभूत असणा-या अंतर्निहित परिस्थितींचे निदान आणि उपचार करण्यात मदत होऊ शकते. तुम्हाला सतत लक्षणे जाणवत असल्यास अपॉइंटमेंट बुक करण्यास अजिबात संकोच करू नका.

अस्वीकरण

सर्व साहित्य कॉपीराइट हेल्थकेअर nt आजारपण. अटी व शर्ती आणि वापराचे गोपनीयता धोरण लागू. या वेबसाइटची सामग्री केवळ माहितीच्या उद्देशाने आहे. वैद्यकीय स्थितीबाबत तुम्हाला काही प्रश्न असल्यास नेहमी तुमच्या डॉक्टरांचा किंवा इतर पात्र आरोग्य प्रदात्यांचा सल्ला घ्या. आमची सामग्री विविध ऑनलाइन लेख आणि आमच्या स्वतःच्या ऑफलाइन अनुभवांनी प्रेरित आहे. हे आरोग्य सेवा एनटी सिककेअरच्या ग्राहकांना सार्वजनिक जागरूकता आणि नियमित अद्यतने प्रदान करण्यासाठी आहे.

© हेल्थकेअर एनटी सिककेअर आणि healthcarentsickcare.com , 2017-वर्तमान. या साइटच्या लेखक आणि/किंवा मालकाच्या स्पष्ट आणि लेखी परवानगीशिवाय या सामग्रीचा अनधिकृत वापर आणि/किंवा डुप्लिकेशन कठोरपणे प्रतिबंधित आहे. मूळ सामग्रीला योग्य आणि विशिष्ट दिशा देऊन, हेल्थकेअर nt sickcare आणि healthcarentsickcare.com ला पूर्ण आणि स्पष्ट श्रेय दिले गेले असल्यास, उतारे आणि दुवे वापरले जाऊ शकतात.

ब्लॉगवर परत

एक टिप्पणी द्या

कृपया लक्षात ठेवा, टिप्पण्या प्रकाशित होण्यापूर्वी ते मंजूर करणे आवश्यक आहे.